شرح حال مالیات بر آپارتمان ها و منازل خالی

لایحه اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم سال 94 از سوی رئیس جمهوری به مجلس ارائه شد. به موجب اصلاح این قانون، اخذ مالیات از خانه‌های خالی در دستور کار قرار گرفت اما به‌دلیل اینکه راه‌اندازی سامانه جامع املاک و مستغلات که باید اطلاعات واحدهای مسکونی کشور در آن ثبت می‌شد، به کندی پیش رفت و پس از 5 سال، اجرای قانون و دریافت مالیات از مالکان حدود 2.5 میلیون خانه خالی به سرانجام نرسید.

در فاز دوم، ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم با هدف تأثیرگذاری بیشتر در اجرا اصلاح شد. براین اساس، ضرایب مربوط به اخذ مالیات از خانه‌های خالی تغییرکرد تا بازدارندگی بیشتر و خانه‌های خالی به بازار عرضه شود.

چه شهرهایی شامل قانون مالیات بر منازل خالی می شوند؟

مالکان واحدهای مسکونی واقع در شهرهای بالای یکصد هزار نفر جمعیت (به عنوان مثال شهر شیراز به تنهایی بالای 1.5 میلیون نفر جمعیت دارد) که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور (به آدرس: https://amlak.mrud.ir) در هر سال مالیاتی اگر خانه‌ای بیش از چهار ماه به‌عنوان خانه خالی شناسایی شود، به ازای هر ماه بیش از این زمان، بدون لحاظ معافیت‌های این قانون، به‌صورت ماهانه مشمول مالیاتی برمبنای مالیات بر درآمد اجاره می‌شود.

حال منظور از مالیات مشخص شده یا مالیات متعلقه در ماده 54 قانون مالیات های مستقیم چقدر است؟

اگر خانه ای بیش از چهار ماه به عنوان خانه خالی شناسایی شود، ماهانه مشمول مالیاتی بر مبنای مالیات بر درآمد اجاره به شرح ضرایب زیر می‌شود:

سال اول- معادل ۶ برابر مالیات متعلقه

سال دوم- معادل ۱۲ برابر مالیات متعلقه

سال سوم به بعد- ‌معادل ۱۸ برابر مالیات متعلقه

به این معنی که اگر تشخیص داده شد خانه ای خالی است و چهار ماه از زمان خالی بودن آن گذشت، برای سال اول مشمول شش برابر مالیات بر اجاره ی آن ملک خاص محاسبه می شود. سال دوم معادل دوازده برابر مالیات بر اجاره آن، مشمول جریمه خواهد شد و سال سوم به بعد معادل هجده برابر مالیات بر اجاره آن ملک خالی جریمه خواهد شد.

اما سوال این است واحدهای نوساز در چه زمانی مشمول این قانون خواهند شد؟

قانون بازنویسی شده دریافت مالیات از خانه‌های خالی نشان می‌دهد واحدهای نوساز پس از دوازده ماه و واحدهای نوساز در پروژه‌های انبوه‌سازی پس از هجده ماه از پایان مهلت اتمام عملیات ساختمانی، مشمول مالیات موضوع ماده 54 می‌شوند.

چه کاری می بایست کرد که مشمول جریمه حاصل از این قانون نشویم؟

با تصویب قانون اخذ مالیات از خانه‌های خالی و پس از ابلاغ آن، مالکان واحدهای مسکونی در تمام مناطق کشور موظفند اطلاعات املاک مسکونی تحت تملک خود را با تعیین نوع کاربری (مسکونی، اداری، تجاری) حداکثر ظرف مدت دو ماه پس از انتشار دستورالعمل، در سامانه ملی املاک و اسکان کشور ثبت کنند. آدرس سایت سامانه ملی املاک و اسکان کشور https://amlak.mrud.ir می باشد.

آیا ملکی دوم که به عنوان محل سکونت موقت من در شهر دیگری است مشمول این قانون می شود؟

در کشور، تعدادی از واحدهای خالی به‌عنوان خانه دوم شناخته می‌شود. خانه دوم در شهری غیر از محل اقامت مالک واقع شده و مالک آن ممکن است از آن به‌عنوان اقامتگاه فرعی در مواقع نیاز استفاده کند. مثلاً بسیاری از ویلاها مخصوصاً در شهرهای شمالی به‌عنوان خانه دوم شناحته می‌شود که مالکان ممکن است در طول سال یک یا چندبار و به‌صورت محدود از این واحدها استفاده کنند. در تدوین دوباره ماده 54 قانون مالیات‌های مستقیم، خانه‌های دوم مشمول قانون اخذ مالیات از خانه‌های خالی نیست. بر این اساس سرپرستان خانوار مکلفند علاوه‌ بر اقامتگاه اصلی، حداکثر یکی از واحدهای تحت تملک خود در شهر غیر از محل اقامتگاه اصلی را به‌عنوان اقامتگاه فرعی ثبت نماید. اقامتگاه‌های فرعی معاف از مالیات هستند.

آیا اگر من ملک خالی خود را در سامانه املاک و اسکان وزارت راه و شهرسازی ثبت نکنم مشمول این قانون می شوم؟

ثبت نکنید در حکم واحد خالی حساب می‌شود و مشمول جریمه خواهد شد. با راه‌اندازی سامانه املاک، اگر واحدهای مسکونی که اطلاعات اقامت و مالکیت آنها در سامانه املاک و اسکان کشور ثبت نشده باشد، در حکم خانه خالی محسوب می‌شوند. مالکان واحدهای مسکونی مکلف به تأیید اقامت اعلام شده توسط خود یا بهره‌برداران واحد در سامانه هستند. در صورت احراز تخلف در ثبت اطلاعات، واحد مسکونی مشمول جریمه‌ای معادل مالیات سال اول می‌شود.